Ik loop me stuk op de smalle straatjes in casco antiguo. Aan het Plaza de los Terceros deel ik een apartement met moeder en tienerzoon. Er is weinig ruimte om op mezelf te zijn dus vlieg ik af en aan de drukte van Sevilla in. Mijn kamer is een postzegel met bed waar de veren doorheen prikken en terwijl straatverlichting als een bouwlamp de nacht binnenvalt, leven de buren hun vurig Spaanse temperament uit. Ik mis de zee en bergen. Ik mis jou om na Spaanse les bij thuis te komen. Het is moeilijk voelen wanneer ik enkel van A naar B loop. En omdat het niet lukt om lucht te happen, ik onrustig ben en niet kan landen, krijg ik jeuk op mijn hoofd en heupen. Ik ga naar de bioscoop om in het donker op mezelf te kunnen zijn. Jij trakteert op een massage. Bij de eerste haal is het raak. Het zit in de schouders wel wat vast, verontschuldigt de masseuse. Opeens is het er allemaal weer. Uit mijn rug schiet jouw dood en ons leven los.

Het weekend voordat ik naar Sevilla vlieg, ben ik in San Sebastian. Ik loop naar het strand en plof neer met een biertje. Aan zee ademt zoveel vrijer. Gedachten pulseren elektrisch door het lijf en water geleidt maar gevoel werkt als een magneet. Your vibe attracts your tribe. Ik raak in gesprek met Adrian, een relaxte surfdude met een bos ongecompliceerde krullen waar een enkele lok grijs doorheen slingert. Het is zo gezellig dat hij me ‘zijn Donostia’ laat zien en we tot sluitingstijd eten, lachen, drinken. Af en toe raakt zijn hand expres mijn knie. Het doet me niks. Misschien omdat hij tien jaar jonger is. Ik ben gister veertig geworden, proost hij vrolijk. Ik denk na over een man. Jongensachtig, vriendje-vriendinnetje en samen volwassen worden, is zo ons. Misschien ben ik toe aan vuur. Met jou als oeraardman – (te) veel planeten in maagd en mars in leeuw – ben ik geland in de wereld maar ik heb nog altijd wat moeite met vuur. Ik denk aan de visboer in Llanes, aan hoe hij achter zijn vangst staat. Ja, misschien ben ik wel klaar voor vuur en is ook de liefde een reis door de elementen.

Ik wil mensen ontmoeten, kijk op couchsurfing Sevilla of er een meet-up is en open voor het eerst in jaren mijn profiel. Er staat een referentie op. Ik klik zonder nadenken op de link. I know Carina as a friendly, generous and honest person with a genuine interest in people. She also loves nature and animals, especially birds. Het is van jou. Online leef jij voort. Domingo, Arnhem, 52 jaar. Het stelt zo gerust dat jij virtueel wel ouder wordt dat ik je hier maar gewoon verder laat rijpen. Spaanse les is in Sevilla gortdroog. Na twee dagen gezaag over het gebruik van de ‘tilde’ hangen mijn wallen als verschrompelde pruimen op de grond. In de klas geniet ik het meest van Michael, een goedlachse jongen uit China met jouw aardse energie. Hij zit graag naast me. Wanneer Michael voorleest, giechel ik. Hij kan de -r niet uitspreken (-r > -l), weet dat zelf ook en gooit er vaak nog een schepje bovenop terwijl hij polst of ik wel voldoende giechel. Michael komt met een praktisch cadeau, een verpakking FFP 2 mondkapjes. Calina, un legalo pala ti, mascalillas pala viajal!

Het is moederdag en zeker twee jaar geleden dat ik mijn mamsi voor het laatst zag. Dat is voor ‘ons’ geen uitzonderlijk lang stilte retreat. Van kinds af aan loop ik op eieren om haar angry birds te (p)aaien. Ik groei uit tot mammiepleaser. Wanneer ik op mijn achttiende uit huis ga, ben ik opgebrand. We hebben jaren geen contact. Jij hebt me laten zien dat het ook anders kan met gezonde grenzen, een soepele jeugd en ouders zonder onredelijke voorwaarden. Wanneer ik mijn moeder bel om te vertellen dat jij doodgaat, zeg ik dat ze iemand moet zoeken die er voor haar kan zijn. Mam, ik zorg alleen nog voor D en mij. Uit jouw dood sta ik op. Ik reken af met mezelf weggeven en ben de cut the crap en BS fase voorbij. Mijn rouwfurby maakt korte metten met de lessen van een ander. Zonder toeters, bellen of polkadotten klepper ik voluit met de kastanjetten dat ik van mijn moeder houd maar mocht het dit leven niet lukken ons patroon te doorbreken, so be it. It takes two to flamenco.

Met Alsa tour ik in vierenhalf uur naar Nerja. Vaak lukt het zo heerlijk stil te worden in trein of bus. Wanneer ik naar buiten kijk, me inbeeld dat niet ik beweeg maar de wereld langs me heentrekt zonder dat ik erin acteer, deert het niet of alles om me heen wervelt omdat het voelt alsof ik in het oog van de orkaan leef. Ik denk na over de liefde en besef dat wanneer liefde als materie, als ‘iets voor de heb’, wordt ervaren, je het ook zomaar kunt verliezen, vergeten of kwijtraken. Die liefde kan bezitterig, obsessief en afhankelijk maken. Maar wanneer liefde is, je liefde bent in plaats van hebt en je de verbinding ermee in meer of mindere mate ervaart, kan het je nooit meer echt verlaten. Wat dat betreft is het met de liefde die is, altijd safe om los te laten. In mijn nieuwe normaal word jij steeds meer iemand die ver weg is, die zich verre houdt van het fysieke maar als zijnskwaliteit verstilt en ontwaakt in het leven.

Nerja voelt als vakantie. Voor het eerst. Ik kon me er niet eerder aan over geven.Vakantie is van ons. Ik huur een heerlijk ruim apartement met uitzicht op zee. Na de krappe zes vierkante meter in Sevilla – op een kamer van strandlakenformaat trek ik gewoon mijn aura in – mag alles in Nerja weer uitrekken. Ik slaap als een tierelier, wandel in de ochtend op blote voeten langs zee en lanterfanter tijdens de siesta met een boek op het balkon. Voor de lunch scharrel ik tussen een sprong ontsnapte Fieldlab proefkonijnen over het strand voor een pad thai of ik wandel naar Goa Town voor paneer met parentha en een mango lassi. Onder de palmbomen met een gin tonic ruik, proef en beleef ik ons reizen. Switi, beloof je dat je zult genieten? zeg je enkele uren voor je sterft. Ja, fluister ik voorzichtig maar heb op dat moment geen idee hoe ik dat zonder jou moet gaan doen.

Water draagt geluid. Ik hoor Monty voor het slapen gaan miauwen. Aan zee huil ik, zelfs in mijn dromen. Ik ben terug op de middelbare school in Groningen en vraag me af wat ik hier doe omdat ik mijn diploma al lang op zak heb. In de aula spreekt de rector ons toe. Op 3 juni staat jullie vaccinatie gepland. Mooi is dat, denk ik, dan kan ik dus niet direct met de auto weg. Ik stort in en begin opzichtig hard te huilen. Ik wil naar huis, roep ik, en loop de rector achterna om hem te vertellen dat ik sinds jouw dood (maar vooral sinds Monty er niet meer is) aan het zwerven ben. Ik wil naar huis, blijf ik jammeren. Waar is jouw thuis dan? vraagt de rector. In Noord Spanje, antwoord ik volledig rustig. I am houseless, not homeless zegt oscaarwinnaar Nomadland maar dat gaat voor mij niet op. Ik voel me onrustig, zwervend en zoekend naar mijn huis en thuis in een wereld zonder jou.

Op de golven spat alles uiteen. Ik zie je liggen in bed. Je ouders en broer wandelen tijdens jouw doodsteek in Sonsbeek park. Wij zijn samen, met zijn twee zoals we altijd samen waren. Zij komen terug nadat ik ze app. Wat moet het verschrikkelijk zijn om je kind te laten gaan, bedenk ik en zie je ouders de slaapkamer binnenlopen. Het is net of hij slaapt, zegt je moeder. Van wieg tot graf. Een ouder hoort een kind niet te overleven. Verticaal naar beneden sterven is echt not done. Wij staan voor altijd naast elkaar. Horizontaal verliezen is toch net anders. Maar in verticale lijn voelt het tegennatuurlijk wanneer degene sterft die je na gaat, en zo dicht aan het hart.

Ik vond Nomadland maar een stomme film en snap niet waarom Francis McDormand als rondtrekkende ma Flodder wordt neergezet. Ik erger me bovenmatig omdat ik me aangesproken voel, zelfs betrapt, omdat ik de slonsfase maar al te goed ken. De eerste negen maanden woon ik in mijn grief cave en rouw onesy, ik loop op Rumoro in baggy trousers op jouw sloffen rond en het duurt zeker anderhalf jaar voordat ik mijn rouwcoupe laat knippen. In Nomadland raakt Bob Wells. Weet je, zegt hij, ik geloof dat je elkaar later gewoon weerziet, dus kun je dan weer fijn samen herinneringen ophalen. Leef niet in het verleden zolang je op aarde rondstruint. Maak nieuwe herinneringen! lees ik zo vaak. Wat heb je eraan, ze zetten je klem in wat was. Maar jou volledig laten gaan, lukt me nog niet. Dat wat vastzit, voelt als een pees die niet loslaat van het bot. Ik lees onze app-wisseling. Juni, 2018. We gaan over een week naar Rumoro. D, ik heb zo’n zin om naar Spanje te gaan, schrijf ik. Eerst beter worden, Switi, app je terug. Dat ‘eerst beter worden’ dreunt nog altijd door op de slag van de paukenist.

R O U W voelt als de zee die zich terugtrekt maar zich op het verste punt bedenkt en onverschrokken terugrolt om als tsunami over je heen te denderen.

#rrrauw #roman #lovestory #voorlezen #rouwnomade #Spanje

p.s. ik heb afgelopen week in zelfopgelegde quarantaine in Nerja aan zee gewoond. Ik ben getest, corona vrij en vlieg over een paar uur terug naar Nederland om de Punto op te halen. Ik verheug me op maskervrij rondhuppelen in de buitenlucht, Hollandsche gezelligheid en de billen afvegen met vierlaags toiletpapier.